10 نکته بسیار مهم درباره مفعول فیه   1 - از بین ظروف برخی مبنی هستند و غیر از مفعول فیه هیچ نقشی ندارند بجز زمانی که حرف جر به اول آنها بیاید: “حیثُ، الان، لمّا، أین، متی، امسِ، اذا لدن"  مثل: «هبْ لنا من لدنک»  2 - کلماتی؛  مثل:«دائماً، اخیرا، غالبا، فورا"، إحیانا، ابدا» همواره مفعول فیه هستند.  3 - فقط عده ای از ظروف هستند که علاوه بر مفعول فیه بودن میتوانند نقش دیگری بپذیرند: «یوم، ایّام، لیل، لیالی، لحظة، لحظات، سنة، سنوات، ساعة، ساعات، أسبوع، شهر»  4 - کلمه «عند » هم می تواند مفعول فیه زمان و هم مکان باشد و این باتوجه به مضاف الیه اش مشخص می شود و سه حالت دارد:  الف )- «عند+ ضمایر متصل منصوبی » مثل: عندنا دراین صورت ظرف مکان است.  ب)- «عند+ اسم شخص و یا مکانی بشود» مثل: “عند المکتبة”در این صورت بازهم مفعول فیه مکان است.  ج)-در سایر موارد «عند+ غیر از موارد بالا شود» مثل: عند الصباح در این صورت مفعول فیه زمان است. ویا  مثل: « عند المعصیة» که باز مفعول فیه زمان است.  5 - اعدادی که بر وزن فاعل می آیند و تنوین نصب می گیرند و معادل اعداد ترتیبی در فارسی هستند، در عربی مفعول فیه زمان می باشند؛ چون ترتیب زمانی را نشان می دهند:اولا، ثانیا، ثالثا، رابعا، …..  6 - اسم تفضیل و اسماء اشاره اگر بعد از آنها کلمات ظرف بیاید، خودشان مفعول فیه هستند.  مثال: طالعت دروسی “اکثر” الایام. لم اذهب الی المکتبه “هذا” الیوم  7 - تمام ظرف ها دائم الاضافه اند؛ یعنی بعد از آنها مضاف الیه می آید، به شرطی که ال و تنوین نداشته باشند و مبنی هم نباشند.  مثال: عین کلمه “یوم” دا, ...ادامه مطلب

اگر در کلامی، #مفعول_به نبود، یکی از این سه مورد #نائب_فاعل می‌شود: 1 مصدر: هنگامی که برای مصدر، #صفت بیاید؛ مانند نُصِرَ نصرٌ عزیز. یا مصدر برای بیان نوع باشد؛ نُصِرَ نصرُ الأمیر. یا مصدر برای تعیین عدد باشد؛ نُصِرَ نَصرَتان 2 ظرف: هنگامی که:برای ظرف، صفت بیاید؛ مانند سُهِرَتْ لیلَةٌ کامِلةٌ.یا اضافه به اسمی شود؛ مانند جُلِسَ أمامُ الأستاذ. یا ظرف، عَلَم باشد؛ مانند صِیمَ رمضانُ. 3 مجرور به حرف جر(به جز حرف لام جر)؛ مانند مُرّٕ بالحدیقة.بر خلاف «وُقِفَ لك» که حرف جر، «لام» است. در این جا، ضمیری در وُقِفَ مستتر است که به مصدر(وقوف) برمی‌گردد.(ترجمه: ایستادن برای تو انجام شد.  منبع: صدی من الهدایه فی نهج البلاغه، ص ۵۱ بخوانید, ...ادامه مطلب